جزیره ابوموسی
ایران جنوبی
ابوموسی نام شهر و جزیره‌ای در خلیج فارس است. شهرستان ابوموسی مرکز، گروه جزایر ابوموسی است. این جزیره با آب و هوایی گرم در منتهی‌الیه جنوب ایران واقع است. ابوموسی مجموعه‌ای از 6 جزیره است. این جزایر شامل: ابوموسی، فارور بزرگ، تنب بزرگ، فارور کوچک، تنب کوچک و سیری هستند.
نگاهی اجمالی
نام: جزیره ابوموسی در خلیج فارس
استان: هرمزگان، جنوب ایران
جمعیت: حدود 480 نفر
زبان: فارسی
حمل و نقل: با قایق از بندرعباس. همچنین با پرواز هوایی استانداری از بندرعباس به ابوموسی
چشم انداز و مناظر: طبیعت زیبا و محیطی طبیعی در جزیره. مناطق ساحلی صخره‌ای و سنگی. پوشش گیاهی و وحشی در قسمت شمالی جزیره، قله حلوا که بزرگترین قله در جزیره است. قایق‌های ماهیگیری و سنتی در بندر.
ابوموسی یکی از جنوبی‌ترین جزایر در خلیج فارس و از نظر بزرگی دومین جزیره در گروه جزایر ابوموسی است که همچنین زیباترین آنها نیز می‌باشد. با سواحل شنی و طلایی که نشانه‌ای از زیبایی طبیعت آن است.
این جزیره مرکز شهرستان ابوموسی (یکی از 6 جزیره در گروه جزایر ابوموسی) در استان هرمزگان ایران است فاصله آن تا جزیره سیری 48 کیلومتر تا بندر لنگه 75 کیلومتر و تا بندرعباس 222 کیلومتر است.
مساحت این جزیره 12 کیلومتر است و مانند بقیه جزایر در خلیج فارس جزو منطقه آب و هوایی گرم و مرطوب واقع است. میزان بارش سالانه آن کمی بیشتر از 100 میلی‌مترمربع است. ارتفاع این جزیره از سطح دریا، 46 متر است.
انتهای کوه‌های سنگی و صخره‌ای در شمال این جزیره بسیار پرشیب و تند است. مصب‌های دره‌های آن سواحلی شنی در جنوب (جزیره) دارد. بلندترین ارتفاع حدود 110 متر و در قسمت شمالی جزیره واقع است قله حلوا (یا کوه حلوا).
در غرب و جنوب غربی، شهر ابوموسی مهم‌ترین و فعال‌ترین بندر با مساحت 2/2 کیلومتر واقع است، ابوموسی سکونتگاه تعدادی از دریانوردان است و فرهنگ بومی و جالبی پس از سال‌ها در آن ایجاد شده است. فعالیت اصلی در این جزیره ماهیگیری است.
ابوموسی پتانسیل خوبی جهت توریست‌ها دارد و به آسانی و آرامی می‌تواند تعداد بازدیدکنندگان را بالا ببرد کسانی که طبیعت زیبا، روستاهای جذاب، یادمان‌های تاریخی، سواحل عالی و چشمه‌های درمانی را انتخاب می‌کنند.
در اطراف و دور جزیره راه‌هایی وجود دارد. همچنین یک فرودگاه محلی، یک درمانگاه، سردخانه ماهی، اداره پست و تلفن، هتل، امکانات ساده ورزشی، یک مرکز اجتماعی، یک مرکز فرهنگی، سینما، فروشگاه، بانک، نیروگاه برق، مسجد و ... در این جزیره موجود است.
تاریخ
مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که تاریخ این جزیره به 1000 ق. م بر می‌گردد. جزیره ابوموسی به مانند جزایر دیگر دریای پارس (خلیج فارس) توسط ایرانیان اداره می‌شد و قسمتی از قلمرو ایرانیان بود. بین سال‌های 1151- 1165 ابوموسی تحت تسلط عیلامیان بود. این جزیره قسمتی از استان جنوبی کرمان بود.
در زمان مهرداد اول (171-138 ق. م) پادشاه اشکانی این جزیره به تسلط این سلسله درآمد و در زمان ساسانیان (سلسله دیگری از ایرانیان)، این جزایر قسمتی از قلمرو ایرانیان بودند و در زمان خلفا اموی و عباسی، بنادر و جزایر خلیج فارس توسط فرستادگان آنان اداره می‌گردید.
عمادالدوله دیلمی، در سال 323 ه . ق جزایر و بنادر خلیج فارس را به تصرف خود درآورد که ابوموسی نیز جزو این جزایر بود. در دوران سلطنت آل بویه، همه بنادر و جزایر خلیج فارس ضمیمه قلمرو آنان بود.
در زمان سلجوقیان، این جزیره تا سال 538 ه . ق تحت تسلط سلجوقیان کرمان بود و در این سال تحت کنترل حکومت محلی به نام بنی قیسی درآمد.
در سال 1147 ه .ق و در زمان شاه عباس صفوی، پرتغالی‌ها از این جزایر بیرون رانده شدند و در زمان کریم‌خان زند و آغا محمدخان قاجار این جزیره تحت کنترل ایرانیان بود.
در قرن نوزدهم، و با ورود نیروی دریایی انگلستان، به بهانه حمایت سیاسی از شهروندانش در خلیج فارس و بیرون کردن دزدان دریایی و جلوگیری از به بردگی کشیدن و محافظت از امنیت هند، این جزیره را به اشغال خود درآورد.
پس از مدتی، شیخ شارجه که تحت‌الحمایه انگلستان بود. ادعای مالکیت از این جزایر را عنوان نمود. تا اینکه در سال 1971 میلادی، ابوموسی به تصرف نیروی دریایی ایران درآمد.